بررسی اثر ضد نماتودی چهار گیاه دارویی بر روینماتودمولد غدهگوجه فرنگی(meloidogyne javanica)

نماتودهای ریشه گرهی(meloidogyne spp.) گروه مهمی از پاتوژن های گیاهی هستند که دامنه میزبانی وسیعی دارند و هرساله خسارت زیادی به محصولات وارد می کنند. روش های متعددی برای مبارزه با نماتودهای ریشه گرهی(meloidogyne spp.) اعمال می گردد، ولی استفاده از گیاهان دارویی یکی از روش های ایمن برای مهار نماتود ریشه گرهی می باشد. در این تحقیق، اثر بازدارنـدگی اسـانس حاصل از سـه گیـاه دارویی شـامل موسـیر( allium hirtifolium)، مریـم گلی(salviaofficinalis)،وکرفس کوهی(kelussia odoratissima)، بر میزان تفریخ تخم،و مرگ و میر لارو سن دو نماتود ریشه گرهی در شرایط آزمایشگاهی مورد ارزیابی قرار گرفت. از هر اسانس 6 غلظت در 6 تکرار مورد آزمایش قرار گرفت. شناسایی ترکیبات اسانس کرفس کوهی و مریم گلی با استفاده از روش gc-msصورت گرفت.نتایج نشان داد که اصلی ترین ترکیبات در اسانس کرفس کوهی شاملz-لیگوستیلید(11/54%)و3بوتیلیدین-فتالید(37/14%)و در مریم گلی شامل?-توجون(8/32%)و 1،8سینئول(8/12%)می باشد. درصد مرگ و میر لارو بعد از 24ساعت قرارگیری لارو در معرض اسانس و نیز درصد عدم تفریخ تخم بعد از 7 روزقرارگیری تخم نماتود در معرض اسانس محاسبه شد. اسانس تمام گیاهان مورد آزمایش به طور مشخصی جمعیت این نماتدها را کاهش داد. نتایج این بررسی ها نشان داد که تیمارها اختلاف معنی داری در سطح 5% با شاهد دارند(p?0.05). اسانس موسیر در غلظتppm 4000 منجر به عدم تفریخ تخم و مرگ و میر لارو تا حد 95% شد. آنالیز پروبیت نشان داد، اسانس موسیر با 150lc50= برای تخم، و 601lc50=برای لارو بیشترین سمیت را دارا می باشد.نتایج این بررسی نشان دهنده پتانسیل بالای این اسانس ها بویژه اسانس موسیر در کنترل نماتودهای ریشه گرهی می باشد.